Restauracja Kościoła Mariackiego i Kościoła Najświętszego Serca Jezusowego w Słupsku
jako elementów europejskiego Szlaku Jakubowego
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020,
Osi Priorytetowej 8 Konwersja, Działania 8.3 Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe
współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

„JAK TO SIĘ ZACZĘŁO...” (publikacja)

Z inicjatywy ks. Zbigniewa Krawczyka, proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego w Słupsku przy ul. Dominikańskiej 1, w partnerstwie z ks. Jerzym Urbańskim, proboszczem Parafii Rzymskokatolickiej p.w. Najświętszego Serca Jezusowego w Słupsku przy ul. Armii Krajowej 22, został złożony wniosek do Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku o dofinansowanie projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Jako, że Słupsk i jego zabytki znajdują się na trasie europejskiego szlaku kulturowego wpisanego na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO realizacja projektu w pełni nawiązywała by do celów projektu pt. „Rewitalizacja europejskiego szlaku kulturowego na obszarze Południowego Bałtyku – Pomorski Szlak św. Jakuba”.

Przesłanką do złożenia wniosku był zły stan techniczny najcenniejszych zabytków miasta Słupska i zachowanie ich dla przyszłych pokoleń, promocję dziedzictwa kulturowego jakim są wymienione wyżej obiekty oraz aktywne wykorzystanie ich do celów rozwoju kultury i turystyki. Projekt wpłynie także na poprawę tożsamości narodowej mieszkańców i jakość ich życia.

W celu zachowania i poprawy ich stanu technicznego wymagane jest wykonanie kosztownych prac remontowych i konserwatorskich. Mimo, że oba kościoły to obiekty niezwykle atrakcyjne turystycznie nie są one dostatecznie wykorzystane do celów rozwoju turystyki, rekreacji i promocji regionu ze względu na ich zły stan tzn.:

Tynki wewnętrzne Kościół NMP Królowej Różańca Świętego wykazują znaczne odspojenia i liczne pęknięcia, dotyczy to wszystkich elementów wnętrza kościoła, ścian, sufitów, filarów pilastrów. Konieczne jest ich skucie i naprawa. Wewnętrzne elementy ceglane wykazują zabrudzenia i zniszczenia spoiny. Występują ubytki cegieł na gzymsach, attykach i portalach. Po wielu latach użytkowania występuje konieczność wymiany skorodowanych elementów więźby dachowej oraz skorodowanych elementów tzw. ślepej podłogi. Tynki ścian wieży są skorodowane, a stolarka zniszczona. Konstrukcja i podłoga chóru wymaga wymiany zniszczonych elementów. Naprawy wymagają również witraże, występują liczne spękania szkieł, rozbicia pól oraz deformacje kwater witrażowych. Brak jest również rynienek odprowadzających skroploną wodę co powoduje nasiąkanie murów kościoła i liczne zacieki.

Elewacja Kościoła NSJ posiada liczne uszkodzenia. Ściany od strony zewnętrznej posiadają liczne ubytki cegieł. Spoiny cegieł elewacji są skorodowane. Okna posiadają nieszczelności i ubytki. Również tynki wewnętrzne wykazują odparzenia i ubytki. Cegła muru jest skorodowana, widoczne jest długotrwałe działanie wody, materiał cegły stał się kruchy i porowaty. Mur stracił całkowicie swoją odporność na warunki atmosferyczne. Lico cegły nie zabezpiecza elewacji przed przenikaniem wilgoci do wnętrza muru. Stan elewacji zagraża bezpieczeństwu przechodniów i uczestników nabożeństw. Witraże są silnie zabrudzone, występują spękania szkieł, rozbicia i deformacje.

W wyniku pozytywnie rozpatrzonego wniosku w dniu 5 czerwca 2016 r. obie parafie podpisały umowę z marszałkiem województwa na remont wymienionych wyżej kościołów w zakresie realizacji projektu pt. „Restauracja Kościoła Mariackiego i Kościoła Najświętszego Serca Jezusowego w Słupsku jako elementów europejskiego szlaku Jakubowego„ w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej 8 Konwersja, Działania 8.3 Materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Projekt realizowany będzie w okresie od 4 lipca 2016 roku do 30 listopada 2017 roku. Przewiduje on prace restauratorskie oraz prace konserwatorskie zabytkowych budynków sakralnych stanowiących atrakcję turystyczną.

Wartość projektu ogółem stanowi kwotę 5 674 888,78 zł, dofinansowanie z UE stanowi 3 404 933,26 zł, wkład własny wynosi 2 269 955,52 zł co stanowi 40% wartości projektu natomiast dofinansowanie z UE wynosi 60 %.

Inwestycja ta jest zgodna z oczekiwanym efektem Regionalnego Programu Operacyjnego WP na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej 8 Konwersja, którym jest przywrócenie funkcji społeczno – gospodarczych i poprawa jakości przestrzeni publicznej na zdegradowanych obszarach. Interwencja w ramach Osi jest zgodna z planowanym zakresem projektu, dotyczyć bowiem będzie rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich Województwa Pomorskiego oraz wykorzystania i rozwoju endogenicznego potencjału obszarów problemowych wynikających ze specyficznych uwarunkowań i zasobów przyrodniczych, przestrzennych i kulturowych województwa.

Priorytet Inwestycyjny 8 to: Ochrona, promocja i rozwój dziedzictwa kulturowego i naturalnego, którego celem szczegółowym jest zwiększona atrakcyjność turystyczna miejsc o szczególnych walorach kulturowych i przyrodniczych.

W województwie występuje wiele obszarów o wysokich walorach przyrodniczych i kulturowych, które wymagają sieciowych działań służących podniesieniu ich atrakcyjności turystycznej. Należą do nich m.in. zachodnia i południowa część regionu, dolina delty Wisły, a także gminy nadmorskie. Wyzwania w zakresie aktywizacji obszarów o nie w pełni uruchomionym potencjale przekładają się na Oś Priorytetową 8 Konwersja, która skupiać się będzie na kompleksowej rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich oraz zrównoważonym wykorzystaniu regionalnego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego.

Mając na uwadze fakt, iż proboszczowie obu słupskich parafii próbowali już cztery razy składać wniosek, a trzy poprzednie wnioski, które złożyli wcześniej w kilku miejscach, z różnych względów nie zostały zaakceptowane zarówno w Gdańsku, jak i w Warszawie; ich starania nie przynosiły efektów, mimo ponoszenia dosyć dużych kosztów przygotowania wniosków.

Tym bardziej zatem cieszy fakt, że złożenie ponownego wniosku (czwartego z kolei) oraz konsekwencja i cierpliwość w tej kwestii spowodowała, że projekt został bardzo wysoko oceniony pod względem merytorycznym, a nasze kościoły są jednymi z niewielu kościołów w województwie pomorskim, które otrzymały wsparcie za pośrednictwem Urzędu Marszałkowskiego.

16 grudnia 2016